Culemborgers aan de Kaap en in Batavia
|
|
Godée Molsbergen schreef al in 1912 zijn biografie. Jan was de stichter van de Kaapkolonie, van Hollands Zuid-Afrika.
Dat laatste feit werd in 1952 ook in Culemborg groots herdacht. Veel – wat oudere –
Culemborgers weten dat nog heel goed: het was feest en Koningin Juliana kwam ervoor naar onze stad. Het was toen 300 jaar geleden dat Jan van Riebeeck voet aan wal zette in de Tafelbaai, om er een verversingsstation te bouwen. De schepen van de V.O.C. konden er op hun reizen van of naar Batavia voortaan nieuwe voedselvoorraden inslaan.
Behalve in een straatnaam, leeft de naam ‘Van Riebeeck’ in Culemborg natuurlijk ook verder in de naam van het ‘Jan van Riebeeckhuis’. Dit huis, op het hoekje van de Achterstraat, was ooit het woonhuis van Jans grootvader, de notaris en procureur Govert Anthoniszoon. Jan van Riebeeck zou er geboren zijn, al is dat niet helemaal zeker. Ook een huis in de Goilberdingerstraat had ooit die naam.
Over Antony, of zo men wil – Antonio van Diemen, de andere bekende Culemborger uit de gebrandschilderde ramen, weten we – hier ter stede – doorgaans veel minder. Er zijn minder tastbare herinneringen aan hem overgebleven.
Toch was hij zeker de schranderste van de twee (achter)neven. Hij was al op jonge leeftijd koopman in Amsterdam, maakte daarna snel carrière in Batavia en bereikte in 1636 de top als gouverneur-generaal. Hij was een krachtig bestuurder, drukte als zodanig zijn stempel op de V.O.C.-organisatie in Indië: ‘al spelende’ wist hij ‘het grote werk te dirigeren’.
Van Diemen (1593-1645) was de zoon van een Culemborgse schipper, later wijnweerd in de stadsherberg ‘Het Gulden Hooft’. Zijn geboortehuis stond aan de Oude Vismarkt, op nummer 9; het is het pand waar nu speelgoedwinkel ‘Intertoys’ zit.
Als inkomen iets zegt, dan blijkt daaruit het verschil in statuur tussen beide mannen. Van Diemen trok als gouverneur-generaal in Batavia 1.200 gulden in de maand; zijn neef Van Riebeeck moest zich als commandeur aan de Kaap al mopperend tevreden stellen met 130 gulden.
Toch hebben ze – ieder op zijn manier – de loop van de geschiedenis mee bepaald.
Doe mee en win:
Voor de maandwinnaar is een boekenbon beschikbaar daarnaast stelt Andries Eten en Drinken twee gratis kaartjes voor de muziekvoorstelling 'Krotoa, Eva van de Kaap' op zondagmiddag 28 oktober 2018 beschikbaar. meer info
Extra informatie
Op de website ‘Culemborgse geschiedenissen’ [ link: https://www.blommers-kaetshaag.nl/ ] staat deze maand een artikel met aanvullende informatie voor de maandvragen van oktober. Je vindt er ook een aardig artikel over het idee van de Culemborgse Geschiedenis Quiz.
Dat laatste feit werd in 1952 ook in Culemborg groots herdacht. Veel – wat oudere –
Culemborgers weten dat nog heel goed: het was feest en Koningin Juliana kwam ervoor naar onze stad. Het was toen 300 jaar geleden dat Jan van Riebeeck voet aan wal zette in de Tafelbaai, om er een verversingsstation te bouwen. De schepen van de V.O.C. konden er op hun reizen van of naar Batavia voortaan nieuwe voedselvoorraden inslaan.
Behalve in een straatnaam, leeft de naam ‘Van Riebeeck’ in Culemborg natuurlijk ook verder in de naam van het ‘Jan van Riebeeckhuis’. Dit huis, op het hoekje van de Achterstraat, was ooit het woonhuis van Jans grootvader, de notaris en procureur Govert Anthoniszoon. Jan van Riebeeck zou er geboren zijn, al is dat niet helemaal zeker. Ook een huis in de Goilberdingerstraat had ooit die naam.
Over Antony, of zo men wil – Antonio van Diemen, de andere bekende Culemborger uit de gebrandschilderde ramen, weten we – hier ter stede – doorgaans veel minder. Er zijn minder tastbare herinneringen aan hem overgebleven.
Toch was hij zeker de schranderste van de twee (achter)neven. Hij was al op jonge leeftijd koopman in Amsterdam, maakte daarna snel carrière in Batavia en bereikte in 1636 de top als gouverneur-generaal. Hij was een krachtig bestuurder, drukte als zodanig zijn stempel op de V.O.C.-organisatie in Indië: ‘al spelende’ wist hij ‘het grote werk te dirigeren’.
Van Diemen (1593-1645) was de zoon van een Culemborgse schipper, later wijnweerd in de stadsherberg ‘Het Gulden Hooft’. Zijn geboortehuis stond aan de Oude Vismarkt, op nummer 9; het is het pand waar nu speelgoedwinkel ‘Intertoys’ zit.
Als inkomen iets zegt, dan blijkt daaruit het verschil in statuur tussen beide mannen. Van Diemen trok als gouverneur-generaal in Batavia 1.200 gulden in de maand; zijn neef Van Riebeeck moest zich als commandeur aan de Kaap al mopperend tevreden stellen met 130 gulden.
Toch hebben ze – ieder op zijn manier – de loop van de geschiedenis mee bepaald.
Doe mee en win:
Voor de maandwinnaar is een boekenbon beschikbaar daarnaast stelt Andries Eten en Drinken twee gratis kaartjes voor de muziekvoorstelling 'Krotoa, Eva van de Kaap' op zondagmiddag 28 oktober 2018 beschikbaar. meer info
Extra informatie
Op de website ‘Culemborgse geschiedenissen’ [ link: https://www.blommers-kaetshaag.nl/ ] staat deze maand een artikel met aanvullende informatie voor de maandvragen van oktober. Je vindt er ook een aardig artikel over het idee van de Culemborgse Geschiedenis Quiz.
